Câu hỏi tư vấn: Tôi và chồng tôi lấy nhau được 30 năm. Bố chồng tôi mất sớm chỉ còn mẹ và anh trai của chồng tôi. Trước lúc mẹ chồng tôi mất, vợ chồng tôi đã chăm sóc bà. Mẹ chồng tôi có 2 mảnh đất, 1 mảnh bà đã cho người con lớn. Mảnh thứ 2 là căn nhà bà ở, bà giao quyền lại cho vợ chồng tôi. Và chồng tôi đã đứng tên sở hữu từ lúc bà mất cách đây 25 năm. Vừa qua, vợ chồng tôi định xây lại nhà thì con của người con lớn lại ngăn cản và vợ chồng tôi phải chia lại cho bọn chúng 1 phần. Vì đây là đất của bà nội chúng để lại. Xin luật sư tư vấn giúp tôi về quyền thừa kế sử dụng đất như thế nào?
Trả lời:
Theo thông tin bạn cung cấp thì mẹ chồng bạn có 2 mảnh đất. 1 mảnh đã cho người con lớn, 1 mảnh giao quyền lại cho vợ chồng bạn và chồng bạn đứng tên sở hữu từ khi bà mất tới giờ.
Tuy nhiên bạn không nói rõ tại thời điểm bà giao đất cho vợ chồng bạn là giao quyền quản lý hay dưới hình thức tặng cho. Hay để lại di chúc thừa kế quyền sử dụng đất đó.
Việc thực hiện sang tên Quyền sử dụng đất cho chồng bạn đã đúng theo qui định của pháp luật hay chưa? Do thông tin chưa đầy đủ nên chúng tôi xin chia làm 2 Trường hợp như sau:
Trường hợp thứ nhất: Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mang tên chồng bạn đã được cấp đúng theo quy định. Thì con của người con lớn sẽ không có cơ sở để yêu cầu chia lại 1 phần đất đó được.
Trường hợp thứ hai: Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mang tên chồng cô Tám. Được cấp không đúng theo qui định của pháp luật. Mà bà nội bạn mất không để lại di chúc. Thì toàn bộ di sản của bà nội bạn sẽ được phân chia theo qui định của pháp luật cho hàng thừa kế thứ nhất.
Tại. Điều 651 Bộ luật dân sự 2015 quy định về người thừa kế quyền sử dụng đất theo pháp luật như sau:
“1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:
- a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
- b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;
- c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.
- Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.
- Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản”
Vì vậy, phần di sản thừa kế sử dụng đất của bà nội bạn sẽ được phân chia theo quy định pháp luật cho những người thừa kế thứ nhất. Mỗi người ở hàng thừa kế thứ nhất sẽ được hưởng một phần di sản bằng nhau.
Tuy nhiên thì trong hàng thừa kế thứ nhất của bà nội bạn có một người đã mất. (người con trai lớn) cho nên theo qui định của pháp luật thì phần di sản thừa kế của người mất đó sẽ được chia cho người thừa kế vị.
Theo nguyên tắc thừa kế vị theo quy định tài Điều 652 Bộ luật dân sự 2015 qui định:
“Trường hợp con của người để lại di sản chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì cháu được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của cháu được hưởng nếu còn sống. Nếu cháu cũng chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì chắt được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của chắt được hưởng nếu còn sống”.
Do đó, tại thời điểm hiện tại thời hiệu mở thừa kế của mẹ chồng bạn vẫn còn. Thời hiệu để là người có quyền thừa kế sử dụng đất yêu cầu chia di sản là 30 năm đối với bất động sản. Điều 623 Bộ luật Dân sự 2015) nên con trai của người con lớn của bà nội bạn có quyền yêu cầu Toà án phân chia di sản thừa kế theo pháp luât.
Để đưa ra cách giải quyết tốt nhất trong trường hợp này thì gia đình bạn cần xác định lại phần tài sản của mình đang sở hữu đã được sở hữu theo đúng quy định. Trình tự thủ tục của pháp luật hay chưa?. Đối chiếu lại với các quy định mà chúng tôi nêu trên để làm căn cứ cho việc thoả thuận với các cháu của mình. Sao cho phù hợp với quy định của pháp luật và tránh làm mất hoà khí trong gia đình.
Trên đây là phần nội dung tư vấn của Ban tư vấn. Văn Phòng Luật Sư An Việt. Đoàn luật sư thành phố Hà Nội về nội dung quyền thừa kế sử dụng đất.
Trân trọng!
Nếu bạn cần tư vấn, hỗ trợ các vấn đề về pháp luật. Các bạn có thể truy cập: http://vanphongluatsuanviet.com/ . An Việt– Giải quyết mọi vấn đề của bạn
Rất hân hạnh được đón tiếp !
Văn Phòng Luật Sư An Việt
Điện thoại: 0944 555 975
Email: luatsuhanoi.info@gmail.com
Website: vanphongluatsuanviet.com
