Nguồn gốc dất và việc người dân sử dụng đất

Theo phản ảnh của người dân thôn An Động, vùng đất xứ Đồng Rạm và Đồng Cỏ là đồng đất hoang hóa, cỏ lau, cỏ lác mọc um tùm. Từ những năm 70 của thế kỷ trước, người dân khai hoang, cải tạo vùng đất hoang thành đất trồng lúa và hoa màu. Từ những năm 1988-1992, Nhà nước có chủ trương chia đất nông nghiệp cho người dân canh tác thì diện tích đất Đồng Rạm và Đồng Cỏ cũng được chia đều cho các khẩu hiện có và các gia đình sử dụng cấy lúa. Thời gian đầu đất xấu nên chỉ cấy được một vụ lúa, một vụ bỏ hoang và các hộ vẫn nộp sản cho Nhà nước.

Những năm 1995-1998, nhân dân trong thôn huy động công sức và đóng góp ngày công  đào kênh mương thủy lợi, đắp bờ vùng, bờ thửa, Đồng Rạm và Đồng Cỏ cấy được 2 vụ lúa /1 năm, các hộ nộp sản 2 vụ /năm cho nhà nước. Năm 2000, toàn thôn đã họp và thống nhất sử dụng đất này chia cho các khẩu phát sinh từ 01/7/1992 trở về sau. Việc phân chia cho các khẩu phát sinh được thực hiện lần đầu từ cuối năm 2000.Từ năm 2000 đến 2014, thì cứ sau 2 năm các đội và thôn lại họp, tổng hợp số khẩu phát sinh để chia đều lại ruộng đất. Các hộ có khẩu phát sinh được chia đất ở Đồng Rạm và Đồng Cỏ vẫn nộp sản cho Nhà nước do thôn đứng ra thu.

Nguồn gốc đất Đồng Rạm và Đồng Cỏ là đất do dân tự khai hoang thành ruộng cấy. Từ năm 1992, được sự thống nhất, đồng lòng của toàn bộ người dân qua hội nghị dân chính thôn, khu đất Đồng Rạm và Đồng Cỏ được xác định là đất nông nghiệp sử dụng ổn định lâu dài, được chia cho các khẩu hiện có mặt tại thời điểm chia ruộng, các hộ cấy lúa, nôp sản hàng năm cho Nhà nước và sử dụng ổn định. Tính từ khi khai hoang đến nay, người dân đã sử dụng ruộng đất này đã trên 40 năm.

Đất bị thu hồi mà không được bồi thường, hỗ trợ

Tháng 7 năm 2021, Công ty Kinh Bắc cho máy móc, nhân lực vào san lấp mặt bằng trên đất ruộng của các hộ dân ở Đồng Rạm và Đồng Cỏ mà không nhận được bất kỳ văn bản, quyết  định nào của cơ quan có thẩm quyền. Vì vậy, các hộ gia đình đã không đồng ý và ngăn cản không cho Công ty Kinh Bắc tiếp tục san lấp mặt bằng.

Qua tìm hiểu được biết, đất khu Đồng Rạm và Đồng Cỏ đã được giao cho Công ty Kinh Bắc thực hiện Dự án khu Công nghiệp Nam Sơn – Hạp Lĩnh, trên phần đất của phường Nam Sơn, Hạp Lĩnh, TP. Bắc Ninh và phần diện tích Đồng Rạm, Đồng Cỏ thuộc xã Lạc Vệ. UBND huyện Tiên Du đã ra quyết định thu hồi đất và chi trả tiền bồi thường cho UBND xã Lạc Vệ do UBND huyện Tiên Du xác định toàn bộ đất nông nghiệp Đồng Rạm và Đồng Cỏ là đất 5% của UBND xã, với đơn giá bồi thường là:10,8 triệu đồng/ sào. UBND xã Lạc Vệ được hỗ trợ về đất 70% đơn giá bồi thường, 30% về người sử dụng đất. Thực tế có 203 hộ nhận ruộng, chỉ có 29 hộ được nhận hỗ trợ, 170 hộ không được nhận đồng nào về công tôn tao, san lấp và cải tạo đất. Người dân sử dụng đất không được Thông báo quyết định thu hồi đất và các thủ tục liên quan đến công tác bồi thường, hỗ trợ theo quy định.

Người dân bị thu hồi đất kêu cứu!

Trước đòi hỏi chính đáng của người dân, ngày 28/7/2021 UBND tỉnh Bắc Ninh đã ra văn bản yêu cầu Công Ty Kinh Bắc tạm dừng ngay việc thi công trên khu đất đang có sự tranh chấp tại thôn An Động để đảm bảo tình hình. Công ty chủ động phối hợp với các cơ quan giải quyết dứt điểm các vướng mắc, kiến nghị liên quan trong quá trình thực hiện dự án; đồng thời, tổ chức đối thoại với các hộ dân sử dụng đất bị thu hồi.

Ngày 08/11/2021, UBND huyện Tiên Du đã tổ chức đối thoại với các hộ dân tại thôn An Động, nhưng chưa tìm được tiếng nói chung. Trước ý kiến của đại diện người dân và luật Sư Bạch Tuyết Hoa (Văn phòng luật An Việt, Đoàn luật sư TP. Hà Nội) đặt câu hỏi: Đề nghị UBND huyện Tiên Du công bố, có văn bản, quyết định nào của cấp có thẩm quyền xác định đất Đồng Rạm và Đồng Cỏ là đất công ích, thì không nhận được câu trả lời, đây chính là vướng mắc chính nhưng chưa được giải quyết.

Luật sư Giang Nam trao đổi với phóng viên truyền hình VTC9

Theo ý kiến của luật sư Lê Giang Nam (Văn phòng luật sư An Việt), Theo Luật Đất đai năm 2013, đất đai do người dân tự khai phá, sử dụng vào mục đích sản xuất nông nghiệp thì họ là người sử dụng đất, khi Nhà nước thu hồi đất phải thực hiện trình tự thu hồi đất theo 06 bước, theo đúng quy định của luật đất đai.

Nguyện vọng của người dân đề nghị UBND huyện Tiên Du thực hiện việc thu hồi đất của người đang sử dụng theo đúng quy định của pháp luật; Đồng thời xác định đúng nguồn gốc đất, diện tích đất của từng hộ bị thu hồi tại Đồng Rạm và Đồng Cỏ là đất nông nghiệp giao lâu dài để xác định giá bồi thường, hỗ trợ cho đúng để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của các hộ dân.

Tiên Du – Bắc Ninh là vùng đất của làng nghề truyền thống, người dân rất yêu làng nghề của mình và cũng mong muốn phát triển các khu công nghiệp để làm giàu cho quê hương, nhưng việc thu hồi đất phải đảm bảo quyền lợi của người dân. Đề nghị Chủ tịch UBND huyện Tiên Du và tỉnh Bắc Ninh sớm xem xét, giải quyết các vướng mắc, kiến nghị của các hộ dân, để đảm bảo quyền lợi cho người dân bị thu hồi đất; Tránh việc khiếu kiện kéo dài làm mất an ninh trật tự tại địa phương, đồng thời giúp người dân yên tâm phát triển sản xuất, góp phần vào việc xây dựng nông thôn mới tại địa phương.