Câu hỏi tư vấn: Anh em là tài xế xe tải. Hôm trước có 02 thanh niên điều khiển xe máy trong tình trạng say xỉn chạy nhanh vượt ẩu và gây ra tai nạn với xe tải của anh em. Trong khi anh em chạy đúng làn đường phần đường cho xe tải và chạy đúng tốc độ quy định, có đầy đủ giấy tờ bằng lái xe, bảo hiểm, đăng kiểm xe , giấy tờ xe. Hậu quả 1 thanh niên chết tại chỗ và 1 thanh niên bị thương. Vậy cho em hỏi anh em có bị truy cứu tránh nhiệm hình sự không và bồi thường thiệt hại như thế nào.
Nội dung tư vấn:
Căn cứ pháp lý:
- Bộ luật hình sự 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017
- Bộ luật dân sự 2015
Theo thông tin bạn cho biết, anh của bạn là tài xế xe tải khi di chuyển xảy ra va chạm, 2 thanh niên trong tình trạng say xỉn chạy nhanh vượt ẩu, gây tai nạn. Hậu quả 2 thanh niên chết tại chỗ. Như vậy, trong trường hợp này, để xác định trách nhiệm pháp lý của các bên thì phải căn cứ vào yếu tố lỗi được xác định trong biên bản, kết luận điều tra tai nạn giao thông của cơ quan công an. Theo đó, bên nào có lỗi trong việc gây ra tai nạn thì bên đó phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt và có thể phải chịu trách nhiệm hình sự về việc gây ra tai nạn của mình nếu gây hậu quả nghiệm trọng.Với trường hợp của anh bạn, theo phần trình bày ở trên thì không đủ cơ sở để xác định lỗi thuộc về bên nào? Vì vậy, chúng tôi chia thành các trường hợp sau:
Trường hợp 1: Nguyên nhân tai nạn là hoàn toàn do lỗi của anh bạn làm thiệt hại về tính mạng cho 2 thanh niên.Trong trường hợp này, nếu có căn cứ để truy cứu trách nhiệm hình sự thì anh của bạn sẽ phải chịu trách nhiệm hình sự theo quy định tại Điều 260 Bộ luật hình sự sửa đổi, bổ sung 2017 như sau:
“Điều 260. Tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 10 năm:
a) Không có giấy phép lái xe theo quy định;
b) Trong tình trạng có sử dụng rượu, bia mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn vượt quá mức quy định, có sử dụng chất ma túy hoặc chất kích thích mạnh khác;
c) Bỏ chạy để trốn tránh trách nhiệm hoặc cố ý không cứu giúp người bị nạn;
d) Không chấp hành hiệu lệnh của người điều khiển hoặc hướng dẫn giao thông;
đ) Làm chết 02 người;
…”.
Ngoài vấn đề phải chịu trách nhiệm hình sự, anh của bạn phải có trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho gia đình nạn nhân theo quy định tại Điều 591 Bộ luật dân sự 2015 như sau:
Thiệt hại do tính mạng bị xâm phạm bao gồm:
- Thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm theo quy định tại Điều 590 của Bộ luật này;
- Chi phí hợp lý cho việc mai táng;
- Tiền cấp dưỡng cho những người mà người bị thiệt hại có nghĩa vụ cấp dưỡng;
- Một khoản tiền khác để bù đắp tổn thất về tinh thần cho những người thân thích thuộc hàng thừa kế thứ nhất của người bị thiệt hại, nếu không có những người này thì người mà người bị thiệt hại đã trực tiếp nuôi dưỡng, người đã trực tiếp nuôi dưỡng người bị thiệt hại được hưởng khoản tiền này. Mức bồi thường bù đắp tổn thất về tinh thần do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì mức tối đa cho một người có tính mạng bị xâm phạm không quá một trăm lần mức lương cơ sở do Nhà nước quy định.
Như vậy, đối chiếu quy định trên, về mức bồi thường các bên có thể thương lượng, thỏa thuận với nhau. Trường hợp không thỏa thuận được, có thể yêu cầu Tòa án xem xét và quyết định mức bồi thường dựa trên thiệt hại thực tế.
Trường hợp 2: Anh của bạn được xác định là không có lỗi, việc xảy ra tai nạn dẫn đến thiệt hại về tính mạng là do hoàn toàn lỗi của 4 người thanh niên. Trong trường hợp này, anh của bạn sẽ không phải chịu trách nhiệm bồi thường bất kỳ khoản chi phí nào cho gia đình nạn nhân. Ngược lại, phía gia đình bạn còn có thể yêu cầu bên gia đình nạn nhân bồi thường nếu anh của bạn có thiệt hại về sức khỏe và tài sản.
Trường hợp 3: Anh của bạn và 02 người thanh niên được xác định là cùng có lỗi (lỗi hỗn hợp) trong việc gây ra tai nạn và dẫn đến thiệt hại. Trong trường hợp này, căn cứ theo nguyên tắc phát sinh trách nhiệm bồi thường theo quy định tại Điều 584 Bộ luật dân sự 2015 và căn cứ phát sinh thiệt hại được quy định tại Mục 1 Phần 1 Nghị quyết 03/2006/NQ- HĐTP thì cả 2 bên đều phải có trách nhiệm bồi thường đối với thiệt hại xảy ra do hành vi của mình gây nên. Ngoài ra, các bên có hành vi vi phạm luật giao thông đường bộ gây tai nạn dẫn tới chết người thì sẽ phải xem xét trách nhiệm hình sự của tất cả các bên có lỗi.
Trên đây là phần nội dung tư vấn của Ban tư vấn – Văn Phòng Luật Sư An Việt – Đoàn luật sư thành phố Hà Nội về nội dung mà bạn hỏi. Nếu còn vấn đề vướng mắc, chưa rõ cần luật sư giải đáp tư vấn thêm, bạn vui lòng trực tiếp đến văn phòng tại địa chỉ: P.1108 Toà nhà N02 Số 35 Tân Mai – Hoàng Mai – Hà Nội. Điện thoại: 0982 205 385/ 0944 555 975.
Trân trọng!